Độ tuổi nào nên bắt đầu dạy kỹ năng sống cho trẻ?

1. Ở độ tuổi nào bé có thể tiếp thu kỹ năng sống?

Độ tuổi lý tưởng nhất để dạy kỹ năng sống cho trẻ là khoảng 5 – 6 tuổi trở lên, khi mà bé đã có khả năng tự nhận thức và thích thú với các hoạt động diễn ra xung quanh mình. Tuy nhiên, quý vị cũng có thể tập cho bé những kỹ năng đơn giản như vệ sinh cá nhân, phụ mẹ dọn dẹp vệ sinh nhà cửa… từ khi bé còn khá nhỏ. Và đến độ 5 – 6 tuổi, bé sẽ có thể làm những công việc đó một cách nhanh gọn và bắt đầu tập tành những kỹ năng, thói quen khác.

Bé sẽ bắt đầu các kỹ năng theo phương pháp “học như không học”, nghĩa là quý vị sẽ để bé quan sát quý vị làm mẫu cho đến khi nào bé cảm thấy hứng thú và muốn học theo. Lúc này, quý vị hãy ân cần chỉ bảo và hướng dẫn cho bé thực hiện nhé, những lần đầu con sẽ rất vụng về và làm những việc “chả đâu vào đâu”, nhưng việc của quý vị là hướng dẫn để bé biết đúng, sai và rút kinh nghiệm cho những lần sau đó. Có như vậy, bé sẽ tự tin và yêu thích công việc mà mình đang học, đang làm hơn.

2. Các kỹ năng sống cho trẻ từ 1 – 6 tuổi

Tự đi ngủ và nghỉ ngơi khoa học

Ngủ nghỉ là một kỹ năng vô cùng quan trọng mà bé cần phải tập vào nếp càng sớm càng tốt. Ngay từ nhỏ, mẹ hãy hình thành cho bé thói quen đúng thứ tự như sau: Tắm – Đánh răng – Đọc sách – Ngủ. Thời gian lý tưởng để đi ngủ là 9 giờ, và giấc ngủ nên được kéo dài từ 9 – 12 tiếng/đêm.

Vệ sinh cá nhân

Khi trẻ lên 3 tuổi, mẹ nên để con tự mình thực hiện các bước vệ sinh cá nhân như đánh răng, rửa mặt, rửa tay đúng cách và thậm chí là tự tắm rửa. Đây không phải là những việc làm phức tạp, quý vị chỉ cần hướng dẫn con làm từ từ và cho con thấy tầm quan trọng của việc giữ vệ sinh cá nhân là được. Từ đó, bé sẽ có ý thức về vấn đề này hơn.

Học bơi

Đây cũng là một kỹ năng sống cho trẻ được đánh giá cực kỳ thiết thực, trẻ mẫu giáo nên thành thạo các kỹ năng phối hợp tay, chân dưới nước. Khi lên 6 tuổi, bé sẽ có thể tự tin vào những động tác bơi lội của mình, lớn dần, bé sẽ cần học thêm các kỹ năng ứng phó khi gặp nguy hiểm dưới nước.

Phụ mẹ nấu ăn

Tham gia vào công việc bếp núc giúp bé nhận biết được chế độ ăn và thực phẩm lành mạnh. Bé có thể bắt đầu công việc bằng cách phụ mẹ nhặt rau, rửa rau, rửa trái cây… Lớn hơn, quý vị nên bày cho bé cách mở đồ hộp, tự pha nước uống…

3. Các kỹ năng sống cho trẻ trên 6 tuổi

Tập đi xe đạp

Bé có thể tập đi xe đạp 3 bánh trước, sau khi bé đã thông thạo với việc đạp xe, bóp phanh và điều chỉnh hướng đi của xe 3 bánh nhuần nhuyễn, quý vị nên khuyến khích con chuyển sang xe đạp 2 bánh. 

Sắp xếp phòng ngủ của mình

Hiện nay, có nhiều gia đình cho con ngủ phòng riêng từ rất sớm nên kỹ năng sắp xếp phòng ốc là điều quý vị cần hướng dẫn con tự làm để căn phòng luôn gọn gàng và sạch sẽ. Đây là một bước tiến dạy con tự lập mà mọi bậc phụ huynh đều cần chuẩn bị dạy cho con mình. Bé có thể bắt đầu bằng việc phân chia đồ sạch và đồ bẩn, sau đó là gấp chăn màn và cuối cùng là gấp quần áo.

Tiêu tiền

Khi bé ở giai đoạn tiểu học, quý vị đã có thể dạy con cách tiêu tiền và quản lý tài chính và cách tiết kiệm tiền hiệu quả nhất cho bản thân mình. Đây là kỹ năng sống cho trẻ khá quan trọng, nó sẽ giúp bé hình thành được thói quen sử dụng tiền, tiết kiệm tiền và kiếm tiền thông minh hơn khi lớn lên.

Những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi

Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ sẽ giúp các bé làm chủ bản thân, hình thành cho trẻ kiến thức và sự tự tin trong giao tiếp, quan hệ xã hội, phân biệt được việc nên làm và không nên làm, khơi gợi khả năng tư duy sáng tạo ở trẻ; có khả năng ứng phó với các tình huống, thách thức xảy ra trong cuộc sống hàng ngày, quan trọng hơn là đặt nền tảng cho trẻ trở thành người có trách nhiệm với xã hội trong tương lai. Dưới đây là 10 kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi mà các bậc phụ huynh có thể tham khảo.

Kỹ năng giao tiếp

Giao tiếp là một trong kỹ năng sống cho trẻ vô cùng quan trọng, giúp trẻ hòa nhập với thế giới xung quanh và có thể nói lên được những suy nghĩ của bản thân. Thông qua kỹ năng giao tiếp, trẻ có thể trò chuyện với ông bà cha mẹ (chào hỏi bằng lời nói lễ phép, thể hiện sự quan tâm của trẻ với gia đình); với quý vị bè (tiếp xúc, hỏi han, chia sẻ giúp đỡ quý vị khi cần thiết); giao tiếp với người lạ (không nói leo, không ngắt lời, chào hỏi ân cần khi gặp mặt, tạm biệt khi chia tay). Ngoài ra, trẻ biết cảm ơn khi nhận được quà hoặc một sự giúp đỡ nào đó, xin lỗi khi mình làm chưa đúng, mạnh dạn nói lên ý kiến của mình với mọi người xung quanh.

Ở kỹ năng này ba mẹ có thể giáo dục bằng cách đàm thoại trò chuyện, giải thích, động viên đối với trẻ.

Sự thích nghi

Có 2 loại kỹ năng thích nghi: với môi trường và với đám đông. Đầu tiên là kỹ năng sống thích nghi với môi trường, ba mẹ nên cho trẻ thích nghi với thời tiết, không khí bằng cách cho trẻ tắm nắng, tắm mưa, chơi đùa với cát, bơi lội,… trong một giới hạn kiểm soát. Điều này vừa có thể đảm bảo an toàn, vừa giúp tăng sức đề kháng của trẻ khi thời tiết, khí hậu thay đổi.

Tiếp theo là kỹ năng thích nghi với đám đông. Ở đây tùy theo sở thích của trẻ mà ba mẹ có thể lựa chọn một phương pháp phù hợp nhất, như có thể cho trẻ đến tham gia các hoạt động tập thể ở nhà thiếu nhi, đến công viên hoặc nhà sách,… Hoặc là dạy trẻ biết xếp hàng không chen lấn, bỏ rác đúng nơi quy định,…

Kỹ năng khám phá

Một trong những kỹ năng sống cho trẻ khá quan trọng đó là khám phá thế giới xung quanh. Ở trẻ thì tất cả mọi thứ đều mới lạ và thu hút, chính vì vậy ba mẹ chỉ cần tạo điều kiện cho trẻ được khám phá mà thôi. Hãy dạy cho trẻ cách đặt câu hỏi, cách giải quyết các vấn đề mới lạ, quan trọng nhất là phụ huynh phải hỗ trợ trẻ giải quyết các vấn đề tránh gây cảm giác chán nản hụt hẫng ở trẻ. Ngoài ra, quý vị cũng nên cho trẻ xem sách, hình ảnh hoặc quan sát trực tiếp ở môi trường thiên nhiên.

Tự chăm sóc bản thân

Ba mẹ cần dạy cho trẻ kỹ năng tự chăm sóc bản thân thông qua việc hỗ trợ con tự hoàn thành một số việc đơn giản, vừa sức như: tự đánh răng, tự chọn quần áo, tự uống nước, tự mặc quần áo, tự mang giày khi đi ra sân,… Có thể nói đây cũng là một trong những kỹ năng sống cho trẻ, nhất là những trẻ lên 12 tuổi.

Sắp xếp đồ dùng ngăn nắp

Kỹ năng này đòi hỏi tất cả các thành viên trong gia đình đều có thói quen sắp xếp đồ đạc ngăn nắp đúng nơi quy định. Rèn được kỹ năng này sẽ giúp trẻ có thói quen ngăn nắp gọn gàng từ nhỏ. 

Kỹ năng giải quyết vấn đề

Khi gặp một số vấn đề đơn giản trong cuộc sống, ba mẹ nên để cho trẻ tự suy nghĩ và tìm cách vượt qua, nếu cứ giúp đỡ bé thì dần sẽ hình thành thói quen ỷ lại ở trẻ. Như khi trẻ ngã, hãy khuyến khích động viên trẻ tự đứng lên. Khi có mâu thuẫn với quý vị hãy cho trẻ cảm nhận, tìm hiểu nguyên nhân và nói lên suy nghĩ và cách làm hòa với quý vị,…

Kỹ năng hợp tác, làm việc nhóm

Đây là kỹ năng sống cho trẻ rất hữu ích, có ảnh hưởng đến tương lai sau này của con. Để tránh cho trẻ chỉ biết làm việc cá nhân theo ý thích của mình, thì ba mẹ hãy tạo một sân chơi cho bé với các thành viên trong gia đình hoặc quý vị bè. Dạy cho trẻ cách lắng nghe, cách phân công công việc, cách đóng góp ý kiến cá nhân, thỏa thuận và chấp nhận ý kiến mọi người. Một số trò chơi tham khảo như cùng nhau ghép hình, cùng chơi trò chơi gia đình, cùng ba mẹ làm món ăn đơn giản,…

Quản lý thời gian

Để để rèn cho trẻ được kỹ năng sống này thì cách tốt nhất là ba mẹ nên cho trẻ sinh hoạt theo khung giờ chung với gia đình. Hãy đặt khung giờ chung: giờ xem tivi, giờ ăn, giờ vui chơi, giờ ngủ, giờ học…

Kỹ năng phòng ngừa nguy hiểm

Đây là kỹ năng sống cho trẻ rất cần thiết trong xã hội đầy nguy hiểm và phức tạp như hiện nay. Ba mẹ cần chỉ cho con tránh xa những vật nguy hiểm (dao, kéo,…), nơi nguy hiểm (hồ nước, hành lang trên lầu,cầu thang,…). Đặc biệt hơn là không nhận quà, không đi với người lạ, không để người lạ chạm lên cơ thể mình. Bên cạnh đó, ba mẹ cũng cần dạy cho trẻ biết la lên hoặc yêu cầu sự giúp đỡ khi gặp các nguy hiểm

Kỹ năng tuân thủ các quy tắc xã hội

Ba mẹ có thể dẫn bé đi trên đường và hướng dẫn cho trẻ biết được các luật giao thông cơ bản như: người đi bộ cần phải đi trên vỉa hè, đi theo tín hiệu đèn giao thông.  Đi nhẹ, nói khẽ, xếp hàng ở các nơi công cộng như đền chùa, bệnh viện,… Không hái hoa, bẻ cành phá hoại tài sản nơi công cộng

Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là việc hết sức quan trọng. Nó góp phần phát triển toàn diện về nhận thức, đạo đức tình cảm, thể chất, giao tiếp – ngôn ngữ, thẩm mĩ… Nếu trẻ thiếu kỹ năng sống trẻ sẽ dễ bị lôi kéo, dễ bị kích động, bạo lực, lối sống ích kỉ,thực dụng, dễ bị phát triển lệch lạc về nhân cách. Vì vậy, hãy giáo dục kĩ năng sống cho trẻ từ khi còn nhỏ, giúp trẻ có nền tảng vững chắc, tự tin, hòa nhập với mối trường mới.

Huongluxury đã tổng hợp cho quý vị một số những kỹ năng cơ bản cho từng giai đoạn để quý vị có thể áp dụng cho bé nhà mình. Chúc các quý vị thực hiện thành công và đừng quên chia sẻ cho nhiều người biết đến nữa nhé!

>>> Xem thêm: sự phát triển của trẻ, cách làm slime dễ nhất, màn chống muỗi, tái chế chai nhựa, nuôi dạy con thông minh